strefa eksperta strefa eksperta gdy akomodacja jest rozluźniona. Zwykle badanie to przeprowadza się w zaciemnionym pomieszczeniu, a badany patrzy w dal, obok głowy badającego. Wskazane jest umieszczenie na ścianie naprzeciw badanego w odległości 5–6 m słabo świecącego punktu fiksacji lub dużego optotypu. W przypadku dzieci skiaskopię należy przeprowadzać przy farmakologicznie porażonej (za pomocą atropiny, tropikamidu lub cyklopentolatu) akomodacji. Poruszając skiaskopem z odległości pomiarowej 1 m, badający obserwuje przez otworek w skiaskopie zgodność lub niezgodność kierunku poruszania się w obszarze źrenicy refleksu z dna z kierunkiem ruchu rzutowanego na oko światła (ryc. 7). W przypadku miarowości, nadwzroczności, a także krótkowzroczności mniejszej niż -1,00 dpt. refleks z dna oka porusza się w źrenicy zgodnie z ruchem rzutowanego światła (ryc. 7a). W przypadku krótkowzroczności wyższej niż -1,00 dpt. refleks z dna oka porusza się w obszarze źrenicy przeciwnie do kierunku ruchu wiązki światła padającego na oko (ryc. 7b). Natomiast w przypadku krótkowzroczności równej -1,00 dpt. światło skierowane lusterkiem skiaskopu do wnętrza oka badanego – po odbiciu od siatkówki – zostanie skupione przez układ optyczny badanego oka w źrenicy badającego. Badający zauważy wtedy, że cała źrenica badanego oka wypełnia się równomiernie światłem i ruch plamki nie występuje. Sytuację taką określa się nazwą„neutralizacja”. Zatem istota skiaskopii polega na określeniu takiej mocy Ds soczewki próbnej umieszczonej przed badanym okiem, przy której obraz plamy świetlnej P z dna tego oka zostanie utworzony w odległości pomiarowej 1 m, czyli w obszarze źrenicy badającego (a dokładniej mówiąc – w otworku lusterka). To sprowadzenie obrazu siatkówki badanego oka na odległość pomiarową manifestuje się wypełnieniem światłem jego źrenicy. Praktycznie zasada skiaskopii jest prosta: jeżeli ruch refleksu z dna jest zgodny, zwiększa się moc plusową lub minusową; gdy obserwuje się ruch przeciwny – zwiększa się moc minusową lub zmniejsza moc plusową. Oczywiście moc soczewek powinna być zwiększana lub zmniejszana do momentu uzyskania neutralizacji. Przy odległości badania wynoszącej 1 m moc Dk soczewki korygującej wadę wynosi: Dk = Ds - 1 Jednak uzyskanie odległości badania wynoszącej dokładnie 1 m nie zawsze jest możliwe, zwłaszcza gdy skiaskopię wykonuje się przy użyciu linijek. Odległość pomiędzy badanym a badającym jest wtedy krótsza, np. dla wyprostowanej kończyny górnej wynosi średnio d = 67 cm. Dlatego przyjmujemy: Dk = Ds - , gdzie: • Dk – moc soczewki korygującej wadę refrakcji, • Ds – moc soczewki neutralizującej, tj. dającej wypełnienie źrenicy światłem, czyli zanik ruchu plamy świetlnej, • d – odległość pomiędzy okiem badanego i badającego. Przykład 1 Przy odległości badania d = 1 m badający stwierdził zanik ruchu plamki świetlnej w źrenicy i wypełnienie się jej światłem przy mocy soczewki (neutralizującej) Ds = +2,50 dpt. Moc soczewki korygującej wynosi: Dk = Ds - = +2,50 - = +1,50 dpt. Przykład 2 Przy wykonywaniu skiaskopii z odległości d = 1 m uzyskano neutralizację za pomocą soczewki Ds = +1,00 dpt. Oznacza to miarowość oka, gdyż: Dk = Ds - = +1,00 - = 0 Przykład 3 Przy skiaskopii wykonywanej z odległości d = 50 cm uzyskano neutralizację za pomocą soczewki Ds = -1,50 dpt. Moc soczewki korygującej wynosi: Dk = Ds - = -1,50 - = -3,50 dpt. Przykład 4 Podczas skiaskopii wykonywanej z odległości d = 67 cm neutralizacja zachodzi przy soczewce Ds = +0,50 dpt. Moc soczewki korygującej wynosi: Dk = Ds - = +0,50 - = +0,50 - 1,50 = -1,00 dpt. Przykład 5 W odległości badania d = 67 cm wystąpiła neutralizacja w osi poziomej przy mocy soczewki Ds1 = +1,00 dpt., a przy osi pionowej przy Ds2 = -1,00 dpt. W badanym oku występuje astygmatyzm, a zatem: Dk1 = Ds1 - = +1,00 - = +1,00 - 1,50 = -0,50 dpt. Dk2 = Ds2 - = -1,00 - = -1,00 - 1,50 = -2,50 dpt. Wynik badania refrakcji tego oka można przedstawić następująco: 1 d 1 d 1 1 1 d 1 1 1 d 1 0,5 1 d 1 0,67 1 d 1 0,67 1 d 1 0,67 -2,50 -0,50 Ryc. 5. Skiaskopia. W przypadku oka krótkowzrocznego obraz plamy świetlnej P z dna oka powstaje w punkcie dalekim PD przed okiem i jest obrazem rzeczywistym (a). Wstawienie przed badane oko ujemnej soczewki korygującej o mocy DK spowoduje utworzenie obrazu plamy P w nieskończoności (b). Natomiast soczewka o mocy DK +1,00 dpt. utworzy obraz plamy P w odległości 1 m od badanego oka (c). Ryc. 6. Skiaskopia. W przypadku nieakomodującego oka nadwzrocznego obraz plamy świetlnej P z dna oka powstaje w punkcie dalekim PD za okiem i jest obrazem pozornym (a). Wstawienie przed oko badane dodatniej soczewki korygującej o mocy DK spowoduje utworzenie obrazu plamy P w nieskończoności (b). Natomiast soczewka o mocy DK +1,00 dpt. daje obraz plamy P w odległości 1 m od badanego oka (c). Ryc. 7. Skiaskopia. Obserwując przez otworek w lusterku skiaskopu badane oko, badający stwierdza zgodność (a) lub niezgodność (b) kierunku poruszania się refleksu z dna oka z kierunkiem ruchu rzutowanego na oko światła. Rysunek przedstawia położenie refleksu w kolejnych chwilach t1 < t2 < t3 < t4. 80 strefa eksperta
RkJQdWJsaXNoZXIy NDI0NjE=