OBIEKTYWNE METODY BADANIA REFRAKCJI Dobór korekcji okularowej wykonuje się zwykle metodami subiektywnymi (podmiotowymi). W metodach tych pacjent obserwuje z określonej odległości odpowiednio oświetlone optotypy, a badający ustawia bezpośrednio przed badanym okiem taką kombinację soczewki sferycznej i cylindrycznej, która utworzy ostry obraz na siatkówce. dr n. med. Andrzej Styszyński okulista, ekspert Krajowej Rzemieślniczej Izby Optycznej Ryc. 1. Podstawowy zestaw do skiaskopii: lusterko i linijki. Ryc. 2. Schemat budowy skiaskopu: Z – źródło światła, S – soczewka kondensora, L – zwierciadło, O – oko badanego, P – plama świetlna na siatkówce. Ryc. 3. Skiaskopia. Badający kieruje z odległości 1 m nieco rozbieżną wiązkę światła na dno badanego oka. Kierunek ruchu plamki na siatkówce jest zgodny z kierunkiem ruchu lusterka. O1 – oko badanego, O2 – oko badającego, P – plama świetlna na siatkówce, L – lusterko, Z – źródło światła. Ryc. 4. Skiaskopia. W przypadku oka miarowego obraz plamy świetlnej P z dna oka tworzy się w nieskończoności (a). Aby jej obraz utworzył się w odległości 1 m, przed oko należy wstawić soczewkę +1,00 dpt. (b). W badaniu tym pacjent bierze udział (jest więc podmiotem tego badania) i udziela badającemu informacji, jak widzi przedstawiane optotypy oraz inne testy (stąd określenie„subiektywne”). Natomiast obiektywne (przedmiotowe) badanie refrakcji pozwala na jej określenie bez konieczności uzyskania od pacjenta informacji o jego wrażeniach wzrokowych. Otrzymane metodą obiektywną wartości sfery i cylindra mogą posłużyć jako dane wyjściowe do badania subiektywnego. W przypadku małych dzieci oraz dorosłych niewspółpracujących z badającym wynik otrzymany metodą obiektywną jest wartością ostateczną, według której ustala się moc soczewki okularowej. Skiaskopia i refraktometria Głównymi metodami obiektywnymi są skiaskopia i refraktometria. Skiaskopia, zwana także retinoskopią, została wprowadzona przez francuskiego okulistę wojskowego Ferdynanda Cuigneta w 1873 roku. Zasada skiaskopii polega na oświetleniu dna badanego oka i na utworzeniu – za pomocą soczewki o odpowiedniej mocy – obrazu dna w określonej odległości od oka. Dla zrozumienia przebiegu pomiaru refrakcji metodą skiaskopii wystarczy znajomość podstaw optyki oka, a do jego przeprowadzenia potrzebne są: • kaseta soczewek próbnych lub tzw. linijki do skiaskopii, w które wprawione są soczewki sferyczne o coraz wyższych mocach (ryc. 1), ewentualnie foropter, • płaski wziernik, czyli okrągłe lusterko o średnicy ok. 20 mm z otworem w środku lub skiaskop (ryc. 2). Obserwując przez otworek lusterka lub skiaskopu badane oko, badający kieruje z odległości 1 m nieco rozbieżną wiązkę światła na dno badanego oka, gdzie tworzy się plama świetlna (ryc. 3). Badający porusza lekko lusterkiem w różnych płaszczyznach (poziomej, pionowej, skośnej), co powoduje ruch plamy po dnie w różnych przekrojach gałki. Kierunek ruchu tej plamy jest zgodny z kierunkiem ruchu lusterka. Z kolei światło odbite od dna oka, przechodząc przez jego układ optyczny, utworzy obraz plamy świetlnej z dna oka w różnej odległości od oka. Odległość ta zależy od refrakcji oka. Oczywiście przy wyłączonej akomodacji obraz plamy świetlnej z dna oka powstanie w punkcie dalekim, a więc dla oka miarowego w nieskończoności, dla oka krótkowzrocznego przed okiem, a dla oka nadwzrocznego – za okiem. Skiaskopia powinna być przeprowadzana, 79 strefa eksperta
RkJQdWJsaXNoZXIy NDI0NjE=