KZA Express 01(17)/2021

15 ◀ Bezpieczeństwo ▶ interesujące wymagania dotyczące automa- tyki i innych urządzeń wynikające ze specyfiki prowadzonej działalności. Wywrotnice wagonowe, bramki wykrywają- ce substancje radioaktywne, systemy zdal- nego sterowania lokomotywami, systemy monitoringu, hamulce torowe i automatyka sterowania rozjazdami górek rozrządowych, wewnętrzne systemy łączności i sygnalizacji – to tylko część rozwiązań eksploatowanych poza infrastrukturą PLK i LHS. Wiele z nich powstaje według projektów przygotowanych na zamówienie konkretnego odbiorcy,z myślą o konkretnej lokalizacji. Specyficzne wymagania klientów sprawiają, że producenci i integratorzy sprzętu muszą utrzymywać bliski kontakt ze zleceniodaw- cą nie tylko na etapie projektowania i rea- lizacji zamówienia. Z reguły współpraca jest kontynuowana przez cały okres eksploatacji systemu lub urządzenia i obejmuje konser- wację, naprawy i remonty oraz dostosowanie do zmieniających się wymagań użytkownika. Długotrwała symbioza jest korzystna dla obu stron. Producent i dostawca mogą planować swoje przychody z wyprzedzeniem, klienci wiedzą, że zostaną obsłużeni tak dobrze, jak tylko możliwe. Każda instalacja skomplikowa- nej aparatury jest swego rodzaju poligonem doświadczalnym. Nadzorowanie przebiegu eksploatacji produktu w rzeczywistych wa- runkach umożliwia weryfikację założeń pro- jektowych, optymalizację parametrów pracy, dodanie nowych funkcji, które nie zostały uwzględnione na etapie projektowania, ale później okazały się pożądane. Działa tu swoiste sprzężenie zwrotne: inwe- stor ocenia skuteczność kupionego rozwiąza- nia, proponuje zmiany i finansuje wdrażanie ich przy okazji remontów albo pomiędzy nimi, jeśli spodziewane korzyści usprawiedliwiają poniesienie dodatkowych kosztów. Dostawca realizuje kolejne zlecenia, wzbogaca własne doświadczenie, dodaje do oferty rozwiązania przetestowane w praktyce. W rezultacie jego oferta staje się coraz bardziej atrakcyjna, po- maga uzyskiwać kolejne zlecenia i rozwijać najważniejszy składnik kapitału firmy: wiedzę i doświadczenie. Stabilizacja jakości O zachowanie wysokiej jakości produktów i usług oraz przestrzeganie zasad fair play dbają organizacje zrzeszające przedsiębior- stwa działające na rynku kolejowym. W Pol- sce jest to Polska Izba Producentów Urzą- dzeń i Usług na rzecz Kolei. Współtworzy ją 101 podmiotów specjalizujących się w róż- nych dziedzinach. Są wśród nich wielcy pro- ducenci pojazdów, firmy o zasięgu między- narodowym zatrudniające wiele tysięcy pracowników oraz podmioty należące do gru- py mikro, małych i średnich przedsiębiorstw. Podobne organizacje działają w wielu pań- stwach europejskich.Współpraca dostawców z jednej strony pomaga negocjować lepsze warunki kontraktów z odbiorcami: przewoźni- kami i operatorami infrastruktury, a z drugiej ułatwia transfer wiedzy i wymiany doświad- czeń pomiędzy przedsiębiorstwami. To dość udana próba pogodzenia wody z ogniem, bo przecież z jednej strony we wspólnym intere- sie uczestników leży podnoszenie kompeten- cji i jakości, ale z drugiej, wielu z nich konku- ruje ze sobą, stając do przetargów. Innowacjom i wzrostowi konkurencyjności służą otwarte standardy, dobrze zdefinio- wane wymagania techniczne, powszechnie dostępne normy branżowe. Zwiększenie do- stępności wiedzy jest szansą dla podmiotów rozpoczynających działalność na rynku ko- lejowym, poszukujących nisz, które można zająć, oferując innowacyjne produkty i usłu- gi wykorzystujące najnowsze technologie. Na kolei postęp technologiczny jest być może nieco wolniejszy niż w dziedzinach niezwiązanych z transportem, ale ma to swo- je uzasadnienie. Trzeba godzić rozwiązania tradycyjne z nowoczesnymi. Urządzenia dopuszczone do użytkowania na kolei muszą być kompatybilne z istniejącym systemem. Powinny także być przygotowane do zaimplementowania zmian wymuszonych przez rozwój techniki w dającym się prze- widzieć czasie. Na przykład urządzenia łącz- ności, zwłaszcza radiotelefony montowa- ne w lokomotywach i EZT, muszą spełniać wszystkie wymagania stawiane urządzeniom dopuszczonym do pracy w tradycyjnym sy- stemie łączności analogowej, bo obecnie jest to podstawowy system łączności ruchomej na kolei w Polsce. Z drugiej strony w per- spektywie mamy uruchamianie na kolejnych odcinkach linii kolejowych systemu łączno- ści GSM-R i związany z tym okres przejścio- wy, w którym równolegle będą eksploatowa- ne oba systemy. Logiczne wydaje się więc preferowanie urządzeń dwusystemowych, bo będą mogły być eksploatowane przed, w trakcie i po zmianie systemu łączności.