METODY POMIAROWE NOWOCZESNA TOPOGRAFIA ROGÓWKI branża Przez niemal całą historię ludzkości jedynym nieinwazyjnym badaniem narządu wzroku była szczegółowa inspekcja wizualna, czyli po prostu uważne przyglądanie się oczom w poszukiwaniu nieprawidłowości. Zdawano sobie sprawę, że kształt gałki ocznej u różnych osób może być inny (także w przypadku wad wzroku), ale brakowało techniki, która umożliwiłaby zmierzenie geometrii rogówki bądź soczewki wewnątrzgałkowej i wyciągnięcie z tego wniosków. strefa eksperta strefa eksperta strefa eksperta dr hab. Jacek Pniewski, prof. UW Akademickie Centrum Kształcenia Optometrystów Wydział Fizyki, Uniwersytet Warszawski W miarę rozwoju narzędzi pomiarowych oraz rozkwitu medycyny, a także coraz lepszego zrozumienia zasad optyki wielu uczonych rozpoczęło pomiary krzywizny rogówki, a powstałe wtedy pierwsze przyrządy optometryczne można często odnaleźć we współczesnych konstrukcjach jako ich komponenty. Ze znaczenia kształtu rogówki dla jakości obrazowania zdawano sobie sprawę już dość dawno temu, czego dowodem jest m.in. fakt, iż zjawisko astygmatyzmu zaobserwowali około 1670 roku Isaac Barrow i Isaac Newton, pracujący w University of Cambridge. Jednak pierwszy pomysł na pomiar krzywizny rogówki wiąże się zwykle z nazwiskiem Christopha Scheinera (1573–1575), niemieckiego jezuity i astronoma, który zajmował się także nauką o wzroku. Uczony ten – jako jeden z pierwszych – opisał akomodację i reakcję źrenicy oka na światło; wydał też podręcznik: Oculus, hoc est: Fundamentum opticum (Innsbruck, 1620). Scheiner wpadł na pomysł, by porównywać wielkość refleksu (odbicia, obrazu pozornego) świecącego przedmiotu, powstającego na wypolerowanych, zwierciadlanych, szklanych kulkach, z wielkością refleksu widocznego jako odbicie na rogówce. Eksperymenty prowadził prawdopodobnie do 1619 r. Do praktyki klinicznej, wg różnych źródeł, ten typ pomiaru wprowadził słynny fizyk David Brewster dopiero w 1808 r. (DOI: 10.1017/S000708740000248X), a w kolejnych dekadach pojawiły się pierwsze konstrukcje urządzeń – keratoskopów (używa się także nazwy oftalmometr): Ferdinanda Cuigneta (ok. 1820 r.) oraz Henry’ego Goode – ok. 1847 r. (DOI: 10.1097/00004397-199403430-00018). Jako regułę, zapoczątkowaną jeszcze przez Scheinera, stosowano ówcześnie prostokątne przedmioty czy też pomiar w jednym kierunku, co nie było prawdopodobnie najszczęśliwszym wyborem ze względu na obrotową symetrię rogówki. Stan ten zmienił się dopiero w 1880 r., kiedy Portugalczyk António Plácido da Costa zaproponował użycie koncentrycznych okręgów, których odbicie w rogówce było obserwowane 80
RkJQdWJsaXNoZXIy NDI0NjE=