Prawidłowo wykonane okulary mają przede wszystkim spełniać funkcje korekcyjne. Należy jednak pamiętać, że dla użytkowników ważna jest też ich funkcja ochronna. W wielu sytuacjach zależy nam na skutecznej ochronie oka i jego aparatu ochronnego przed promieniowaniem UV (bezpośrednio padającym z przodu, z boku i odbitym od tylnej powierzchni soczewki) czy też przed ciałami obcymi. Biorąc powyższe pod uwagę, okazuje się, że najskuteczniej tę funkcję spełniają okulary, których front jest wygięty do anatomicznej krzywizny czoła. W tej grupie produktów najczęściej wybierane przez klientów (również ze względów kosmetycznych) są okulary przeciwsłoneczne oraz przeznaczone dla osób uprawiających sport. Duża krzywizna frontu oprawy powoduje jednak nachylenie zamontowanych w nich soczewek, co niesie ze sobą pewne konsekwencje optyczne. Sławomir Nogaj Laboratorium Fizyki Widzenia i Optometrii, Wydział Fizyki, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Zakład Optometrii Katedry Chorób Oczu i Optometrii, Uniwersytet Medyczny w Poznaniu Ryc. 1 Widok z góry na ustawienie soczewek przed oczami w korekcji okularowej Ryc. 2. Pozycja soczewek w oprawie o niezerowym kącie krzywizny frontu Ryc. 3. Kąt zakrzywienia oprawy wg normy ISO 13666:2019 Modelowe ustawienie soczewek okularowych przed oczami zakłada, że w pozycji podstawowej osie optyczne soczewek oraz osie widzenia się pokrywają (ryc. 1). O PARAMETRACH ISTOTNYCH DLA PRAWIDŁOWEGO WYKONANIA KOREKCJI OKULAROWEJ (CZ. 2) strefa eksperta strefa eksperta strefa eksperta W tej sytuacji osie optyczne soczewek są prostopadłe do płaszczyzny frontu oprawy (zielona linia), w której leżą obie soczewki. W sytuacji, gdy front oprawy jest ugięty, soczewki obracają się wokół osi pionowej – każda w innym kierunku (ryc. 2). Kąt oznaczony na rysunku jako FA to kąt zawarty w płaszczyźnie poziomej pomiędzy osią optyczną soczewki a osią widzenia w pozycji podstawowej. Kąt ten, definiowany analogicznie jak nachylenie pantoskopowe (PT), mierzymy w sytuacji, gdy w oprawie soczewek jeszcze nie ma, i dlatego wyznaczamy kąt wynikający z zakrzywienia frontu oprawy (ang. Face Form Angle, FFA, FA). Zgodnie z definicją według normy ISO 13666:2019 interesujący nas kąt FA (4) wyznaczamy w płaszczyźnie poziomej między kierunkiem pierwotnym osi widzenia (1) a prostopadłą (3) do linii odniesienia (2), przechodzącej przez wierzchołek rowków krawędzi nosowej i skroniowej oprawy w płaszczyźnie poPrzyjmuje się, że kąt (4) jest dodatni, gdy część skroniowa soczewek jest przesunięta do tyłu względem części przynosowych, a ujemny, gdy części przynosowe soczewek są przesunięte do tyłu względem części przyskroniowych. Wpływ tego nachylenia soczewek wokół osi pionowych jest taki, jak w przypadku nachylenia wokół osi poziomych, czyli wielkość astygmatyzmu, jaki powstanie, możemy wyznaczyć ze wzorów: ziomej, zawierającej kierunek pierwotny osi widzenia (ryc. 3). Przyjmując, że oś optyczna soczewki jest prostopadła do linii odniesienia (2), możemy uznać, że obie przytoczone definicje określają ten sam kąt. 88
RkJQdWJsaXNoZXIy NDI0NjE=