strefa eksperta strefa eksperta strefa eksperta Sprzedawca jest zwolniony od odpowiedzialności z tytułu rękojmi, jeżeli kupujący wiedział o wadzie w chwili zawarcia umowy. W wypadkach wskazanych powyżej przedsiębiorca ma cztery roszczenia: • odstąpienie od umowy, • obniżenie ceny, • naprawa produktu, • wymiana produktu na wolny od wad. Trzeba jednak zaznaczyć, że z pierwszych dwóch uprawnień kupujący będzie mógł skorzystać dopiero w sytuacji, gdy sprzedawca nie dokona niezwłocznie naprawy bądź wymiany danego produktu na inny, wolny od wad. Dodatkowo, co ważne, w przypadku chęci skorzystania z prawa odstąpienia od umowy wada, na którą powołuje się przedsiębiorca, musi być istotna. Przy sprzedaży między przedsiębiorcami kupujący traci uprawnienia z tytułu rękojmi, jeżeli nie zbadał rzeczy w czasie i w sposób przyjęty przy rzeczach tego rodzaju i nie zawiadomił niezwłocznie sprzedawcy o wadzie, a w przypadku, gdy wada wyszła na jaw dopiero później – jeżeli nie zawiadomił sprzedawcy niezwłocznie po jej stwierdzeniu. Sprzedawca odpowiada z tytułu rękojmi, jeżeli wada fizyczna zostanie stwierdzona przed upływem dwóch lat. Natomiast roszczenie o usunięcie wady bądź wymianę rzeczy sprzedanej na wolną od wad przedawnia się z upływem roku, licząc od dnia stwierdzenia wady. Niezależnie od powyższego przedsiębiorcy mogą odpowiedzialność z tytułu rękojmi rozszerzyć, ograniczyć lub wyłączyć. Optycy powinni więc zwracać uwagę na zapisy, jakie akceptują w umowach, ogólnych warunkach czy na fakturach, ponieważ wyłączenie lub ograniczenie rękojmi może oznaczać ograniczenie możliwości dochodzenia roszczeń w przypadku, gdy towar w przyszłości okaże się wadliwy. Obrót towarami spoza Polski Opisane powyżej przepisy odnoszące się do rękojmi wynikają z polskiego Kodeksu cywilnego, będą więc obowiązywać przedsiębiorców na terenie kraju. Często zdarza się jednak, że polskie salony optyczne zaopatrują się w wyroby za granicą. O ile przepisy odnoszące się do ochrony konsumentów są uniwersalne i nasza Ustawa o prawach konsumenta wdraża unijne regulacje, o tyle przedsiębiorcy niestety nie mają takiego jasnego zabezpieczenia w przepisach. Nie ma jednolitych europejskich regulacji określających zasady postępowania pomiędzy przedsiębiorcami działającymi na poziomie międzynarodowym. Oczywiście zabezpieczeniem są umowy lub inne ustalenia pomiędzy stronami. Co jednak w sytuacji, gdy ich nie ma? W tym momencie warto wspomnieć o uregulowaniach międzynarodowych, które mogą okazać się pomocne przy analizie tego zagadnienia. Rozporządzenie unijne„Rzym I” wskazuje, że jeżeli strony nie dokonały umownego wyboru prawa właściwego (musi to nastąpić w sposób wyraźny lub jednoznacznie wynikać z umowy lub okoliczności sprawy), to umowa sprzedaży towarów podlega prawu państwa, w którym sprzedawca ma miejsce zwykłego pobytu. Jeżeli stronami danej transakcji będą przedsiębiorcy, którzy mają siedzibę w różnych państwach unijnych – np. sprzedający jest z Hiszpanii, a kupujący z Polski – w momencie sporu w zakresie praw przysługujących z tytułu rękojmi każdorazowo znajdą zastosowanie przepisy prawne obowiązujące w państwie, w którym sprzedawca ma miejsce zwykłego pobytu (a zatem w naszym przykładzie będzie to Hiszpania). Oznacza to, że jeżeli polski optyk zakupi oprawy okularowe z Hiszpanii, reklamacja będzie rozpatrywana na podstawie hiszpańskich przepisów prawa, chyba że strony zawrą umowę i uregulują tę kwestię odmiennie. OPTYK POMIĘDZY DOSTAWCĄ A KONSUMENTEM Sytuacja, w której optyk znajduje się w jednej reklamacji pomiędzy dostawcą a konsumentem, występuje bardzo często. Kiedy konsument składa reklamację na wadliwy wyrób, zgodnie z przepisami optyk zobowiązany jest działać w takiej sytuacji zgodnie z prawami konsumenta. Równocześnie jednak jest on zależny w zakresie rozpatrzenia reklamacji od swojego dostawcy, np. producenta wyrobu. Co do zasady optyk ma 14 dni na odpowiedź konsumentowi w zakresie reklamacji. Zdarza się jednak, że nie może oczekiwać odpowiedzi od producenta w tak krótkim czasie, musi więc sam podjąć decyzję co do rozpatrzenia reklamacji. Temat jest trudny i nie ma w nim prostego oraz dobrego rozwiązania. Powstaje pytanie: jakie uprawnienia ma optyk względem swoich dostawców w związku z wymianą rzeczy sprzedanej konsumentowi? Roszczenie regresowe W ubiegłym roku nastąpiła zmiana w przepisach prawa i polski ustawodawca zdecydował o usunięciu z Kodeksu cywilnego przepisów odnoszących się do roszczeń sprzedawcy w odniesieniu do swoich poprzedników w przypadku poniesienia przez niego kosztów. Obecnie optyk będzie miał względem dostawcy wyłącznie roszczenie regresowe na zasadach ogólnych, czyli na podstawie art. 471 Kodeksu cywilnego. Roszczenie regresowe to prawo dochodzenia zwrotu zapłaconych konsumentowi świadczeń z tytułu wadliwości wyrobów, jeżeli optyk poniesie ich koszty. Oznacza to, że w przypadku rozpoznania reklamacji na korzyść konsumenta optyk będzie mógł dochodzić kosztów z tego wynikających od dostawcy, o ile oczywiście dostawca nie rozpatrzy reklamacji i nie rozliczy się z optykiem. Przy większych transakcjach zabezpieczeniem będą umowy, w których strony mogą dowolnie kształtować relacje obowiązujące pomiędzy nimi. Wskazanie w umowie procedury reklamacyjnej, terminu rozpatrzenia reklamacji i wydłużenie okresów odpowiedzialności producenta za produkt bardzo często zwiększą bezpieczeństwo prowadzenia biznesu przez optyka. ODPOWIEDZIALNOŚCI OPTYKA, OPTOMETRYSTY I OKULISTY Zarówno optyk, optometrysta, jak i okulista są odpowiedzialni za jakość widzenia pacjenta, jednak w różnym stopniu oraz zakresie. W przypadku, gdy optyk wykonuje okulary na podstawie zlecenia od innego specjalisty, jego odpowiedzialność będzie ograniczała się do odpowiedzialności za towar i wykonaną usługę w postaci montażu okularów, na zasadach opisanych powyżej, z tytułu: • zwrotu produktu, o ile dotyczy, • niezgodności towaru z umową, • rękojmi pomiędzy przedsiębiorcami, • gwarancji. W przypadku, gdy optyk wykonuje okulary na podstawie osobiście wykonanych pomiarów, jego odpowiedzialność obejmować będzie również kwestie związane z jakością tych pomiarów. 114
RkJQdWJsaXNoZXIy NDI0NjE=