KZA Express 02(16)/2020

III Forum Wizja Rozwoju Perspektywy dla polskiej kolei „Znaczenie Centralnego Portu Komunikacyjnego dla polskiej gospodarki”– to tytuł panelu dyskusyjnego, który odbył się w ramach tegorocz- nego III Forum Wizja Rozwoju w Gdyni. Wydarzenie koncentrowało się na najważniejszych wyzwaniach stojących przed polską gospodarką. W dyskusji na temat CPK brali udział: Mikołaj Wild – prezes Centralnego Portu Komunikacyjnego, Agnieszka Bieńko – zastępca dyrektora Polskiego Instytutu Ekonomicznego (PIE), Krzysztof Golubiewski – prezes PKP oraz Marcin Horała – pełnomocnik rządu ds. CPK. Przedstawiamy najważniejsze aspekty in- westycji poruszone podczas dyskusji. Centralny Port Komunikacyjny będzie prawdopodobnie największą, najbardziej skomplikowaną i najszybciej zrealizowa- ną polską inwestycją pierwszej połowy XXI wieku. Można go przyrównać do bu- dowy portu w Gdyni w dwudziestoleciu międzywojennym, oczywiście z zachowa- niem wszelkich proporcji. Harmonogram inwestycji jest bardzo na- pięty. Na razie zatrudniająca 200 osób i należąca wyłącznie do Skarbu Pań- stwa spółka Centralny Port Komunika- cyjny przygotowuje koncepcję inwesty- cji, przeprowadza konsultacje społeczne, dba o uzyskanie niezbędnych pozwoleń oraz przestrzeganie przepisów i norm unijnych i krajowych na etapie projek- towania. Pierwsza łopata ma być wbita w 2023 roku, a już w 2027 planuje się przyjęcie pierwszego samolotu. Takiego tempa prac nie zakładał dotychczas ża- den europejski inwestor, podobny czas re- alizacji prac udawało się osiągnąć w kra- jach azjatyckich. Komponent lotniskowy i kolejowy CPK ma łączyć dwa komponenty: lotni- skowy, wybudowany przy zaangażowaniu prywatnych inwestorów i Skarbu Pań- stwa, oraz kolejowy. Środki na budowę infrastruktury kolejowej mają pochodzić w znacznej mierze z funduszy unijnych. Już na etapie budowy CPK może być zna- czącym impulsem stymulującym polską gospodarkę i wspomagającym ograni- czanie bezrobocia. Planowane jest za- trudnienie przy pracach związanych z bu- dową około 90 tys. osób. Po zakończeniu inwestycji może powstać nawet 150 tys. miejsc pracy. Aspekt społeczny – walka z wykluczeniem transportowym Przed laty rozważano koncepcję duopo- lis: połączenia Warszawy i Łodzi w jeden potężny system miejski. Być może CPK, a właściwie szybka linia kolejowa, która powstanie na jego potrzeby, umożliwi po- wrót do tej koncepcji. Może być i tak, że z czasem w okolicy Łodzi, Piotrkowa Try- bunalskiego, w sąsiedztwie CPK wyrośnie nowe miasto. Niezależnie od tego szyb- kim dzięki pociągom możliwy stanie się codzienny dojazd z Lublina, Białegostoku do pracy w Warszawie. W ten sposób in- westycja pomoże walczyć z wykluczeniem transportowym, zwłaszcza we wschodniej części kraju. CPK to także rozwój kolei, dróg, usług. Jedna wielka inwestycja przyciągnie in- westorów zagranicznych i może zaowoco- wać powstaniem kolejnych przedsięwzięć towarzyszących zasadniczemu celowi: bu- dowie portu komunikacyjnego. Bezpieczeństwo epidemiologiczne CPK będzie od początku projektowany i budowany z uwzględnieniem wymagań bezpieczeństwa epidemiologicznego sformułowanych na podstawie doświad- czeń zgromadzonych podczas trwającej pandemii COVID-19. Względy epidemio- logiczne i zasada dystansu społecznego powodują, że rośnie zapotrzebowanie na przestrzeń. Budynki terminali lotnisko- wego i kolejowych będą projektowane z rezerwą. Pandemia nie powinna mieć wpływu na tempo prac ziemnych i budowlanych, wręcz przeciwnie, paradoksalnie, mniej- sza liczba pasażerów umożliwi eksploata- cję warszawskiego lotniska Chopina bez potrzeby inwestowania pieniędzy w do- raźne, tymczasowe rozwiązania. Nowoczesne technologie Projekt zakłada wykorzystanie w możli- wie największym stopniu nowoczesnych technologii i rozwiązań organizacyjnych. Celem jest podróż niezauważalna, wyma- gająca jak najmniejsza ilość formalności, przede wszystkim związanych z podróża- mi lotniczymi. Projektanci CPK wezmą pod uwagę nowe środki transportu. Również takie, które jeszcze nie istnieją. Ponieważ projekt jest rozpoczynany od zera, można pozostawić rezerwy przestrzenne na potrzeby budo- wy infrastruktury, która pojawi się w bliż- szej lub dalszej przyszłości. Na przykład terminala Hyperloop. Po stronie kolei Realizacja koncepcji CPK spowoduje, że na przewoźników kolejowych zostaną na- łożone nowe obowiązki: odprawa pasz- portowa i bagażowa pasażerów kontynu- ujących podróż samolotem już w pociągu, zapewnienie łączonego biletu na pociąg i samolot. Wielkim wyzwaniem będzie za- kup (i wyprodukowanie) szybkich pocią- gów. Szacuje się, że będzie potrzebnych ponad 100 składów o parametrach po- dobnych lub lepszych od eksploatowa- nych obecnie pociągów Pendolino. Nowe pociągi oznaczają nowe miej- sca pracy na kolei oraz w przedsiębior- stwach świadczących usługi serwisowe. Zapotrzebowanie na nowe technologie stwarza szanse dla polskich firm poszu- kujących innowacyjnych rozwiązań w za- kresie transportu kolejowego, lotniczego, IT, bezpieczeństwa i wielu innych.